ENDOMETRİOZİS
Endometriozis rahim içini kaplayan doku
(endometriyum) içinde bulunan bezlerin (glandlar) ve onu çevreleyen ara maddenin
(stroma) vücudun farklı anatomik bölgelerinde bulunmasıdır. Rahim çevresi yumurtalıklar
bu bez yapıların en sık yerleşim yerleridir. Yumurtalıklarda olması çikolata
kisti (endometrioma) olarak bilinir.
Genelde alt karın bölgesinde ağrı
(pelvik ağrı), ağrılı adet görme
(dismenore), adet dışı kanamalar, ağrılı cinsel ilişki (disparoni) ve kısırlık (infertilite) gibi şikayetler oluşturabilmektedir.
Rahim
duvarında olması ise adenomiyozis
olarak adlandırılır. Vucudun herhangi bir noktasına yerleşebilen bu doku çok
nadir olarak akciğerlerde dahi bulunabilmektedir. Bu durumda her adet
döngüsünde kadınlarda öksürük, gögüste batma hissi gibi akıl karıştırıcı
semptomlar görülür. Rahim içi dokunun en
fazla yerleştiği alanlar yumurtalıklar (overler), rahim ağzı ile kalın barsak
ucu (rektum) arasındaki anatomik boşluk (posterior cul de sac), rahim ağzı ile
idrar kesesi (mesane) arasındaki anatomik boşluk (anterior cul de sac), rahmi
pelvik yan duvara bağlayan ligaman (broad ligamanı), rahim ile kuyruk sokumu
arasındaki bağlar (uterosakral ligaman), rahim, tüpler (fallop tüpleri), uç
bağırsak (sigmoid kolon) ve diğer ligaman (round ligaman) ve bağlardır. Daha
nadir olarak iç organlarda, kemiklerde, karnı akciğerlerden ayıran bölmede
(diyafragma) yerleşebilir. Örneğin diyafragmada yerleşmesi her ay hıçkırık
atakları şeklinde şikayet oluşturabilir. Böbreklerde, idrar kesesi ve
yollarında olması idrarda kanama, karaciğerde olması ağrı ve kanama, kasıklarda
olması ağrı gibi şikayetler oluşturabilse de yerleşim yerine bağlı bulgu vermeyerek
sessizde kalabilmektedir. Laparoskopik yöntemler hem tanı koydurucu hem de
tedavi edici olarak kullanılmaktadır. Hafif vakalarda tedavi verilmezken orta ve
belirgin dereceli şikayetlerin görüldüğü hastalarda doktor kontrolünde çeşitli hormonal tedavi yöntemleri
uygulanmaktadır. Kısırlık olan endometriozisli hastalar ile hormonal tedaviye
yanıt alınamayan hastalarda doktorunuzun önerisi doğrultusunda cerrahi tedavi
yöntemleri uygulanabilmektedir.