PELVİK İNFLAMATUVAR HASTALIK (PID)
PELVİK İNFLAMATUVAR HASTALIK
Pelvik
inflamatuvar hastalık (PID) rahim, rahim ağzı, tüpleri ve yumurtalıkları
kapsayan enfeksiyonları tanımlamaktadır. Oluşan enfeksiyon tedavi edilmediğinde
ileri dönemde yumurtalık ve tüplerde apse oluşumu gelişebilmektedir.
Vajinal
kanama, vajinal akıntı ve pelvik bölgede ağrı başlıca semptomlardır. Sık olarak
pelvik inflamatuar hastalık geçiren bayanlarda kısırlık ve dış gebelik oranları
artmaktadır. Ayrıca kronik pelvik ağrı durumu bu hastalarda görülebilmektedir.
Pelvik
inflamatuvar hastalık oluşumunda en sık görülen mikroorganizmalar
"Neisseria Gonorhoeae" ve "Chlamydia" dır. Pelvik
inflamatuar hastalık tedavisinde genellikle etkene yönelik antibiyotikler
kullanılmaktadır. Hastalık oluşumu genellikle vajina bölgesindeki
mikroorganizmanın yukarı yönlü hareketiyle rahim ağzından rahim içi, tüpler ve
yumurtalıklara doğru ilerlemesi ile meydana gelmektedir.
Enfeksiyon gelişimi
sadece rahim ağzında sınırlı kalabileceği gibi ilerleyerek rahim içi, tüp ve
yumurtalıklarıda etkileyebilmektedir. Vajinal akıntı ve alt batında ağrı en
önemli semptomlardır. Tüplerin tekrarlayan enfeksiyonu kısırlık gelişimine
zemin oluşturmaktadır. Tüplerin enfeksiyonu salpenjit olarak bilinir.
Yumurtalıkların enfeksiyonu ise ooforit olarak tanımlanır.
Rahim içi
enfeksiyonu endometrit, rahim ağzı enfeksiyonu ise servisit olarak bilinir.
Enfeksiyona yol açan mikroorganizmalar genellikle cinsel ilişki ile
bulaşmaktadır. İmmünitesi zayıf yada tedavide gecikme yaşayan hastalarda tüpler
ve yumurtalıklarda apse oluşumu meydana gelebilmektedir.
Pelvik
inflamatuvar hastalık genellikle orta yaş ve altı bayanlarda görülmektedir.
Karın ağrısı, vajinal akıntı ve ateş üçlüsü pelvik inflamatuvar hastalık
açısından şüphe uyandırmaktadır. Enfeksiyon rahim ağzında ise jinekolojik
muayene de rahim ağzı kızarık görülmekte olup sarı-yeşil renkli koyu kıvamlı
bir akıntı eşlik etmektedir.
Enfeksiyonun tüpler yada yumurtalıklara ilerlemesi
durumunda alt batın muayenesinde pelvik bölgede hassasiyet saptanır. Daha az
sıklıkla idrar yaparken yada cinsel ilişki sırasında ağrı gibi şikayetler
görülebilmektedir. Tüplerde enfeksiyon bulunan hastaların bir kısmında apse
gelişimi izlenmektedir. Yumurtalıkları da içine alan enfeksiyon ve apse tubo-ovarian
apse olarak bilinir. Bu durumda hastalarda karın ağrısı, ateş ve karın içi
zarda (periton) iltihaplanma belirtileri bulunur.
Pelvik enfeksiyonun karın sağ
üst kadranda ağrı oluşturması tıpta perihepatit olarak adlandırılır. Bu durum
Fitz-Hugh-Curtis sendromu olarak bilinir. Pelvik inflamatuvar hastalığın tanısı
Neisseria Gonorrhoea, Chlamydia Trachomatis enfeksiyon ajanların rahim ağzı
sıvısından alınan örneklerde saptanmasına dayalı testler iledir. Kanda iltihap
hücreleri normal yada artmış olabilir.
Tedavide etkene yönelik antibiyotikler
kullanılmaktadır. Hafif enfeksiyonlar ayaktan tedavi edilirken, şiddetli
hastalığın varlığında hastaların hastanede yatırılarak tedavi edilmesi
gerekebilmektedir. Apse gelişimi ultrason ile saptanabilmekte ve bu durumda
laparoskopik olarak inceleme gerekebilmektedir.